2. Ontwikkel- en leermogelijkheden creeren

Speerpunt 8: Rijke Taal

Kinderen ontwikkelen zich door taal die hun ervaringen ondersteunt en hun wereld vergroot. Dit kun je doen door…

  • Voortdurend en herhalend rijke taal in te zetten. Hierdoor wordt de woordenschat van kinderen vergroot.
  • Woorden te geven aan alles wat er is en gebeurt in de groep. Label voorwerpen en beschrijf handelingen van jezelf en de kinderen. Ga moeilijke woorden niet uit de weg, jonge kinderen begrijpen vaak meer taal dan zij zelf produceren.
  • Gesprekken aan te gaan met kinderen, open vragen te stellen en hen voldoende tijd te geven om te reageren. Wanneer zij foutieve taal gebruiken ondersteun je hen door de zin op een correcte manier te herhalen.
  • Specifieke aandacht te hebben voor meertaligheid van kinderen. Door verbindingen te leggen tussen de talen versterk je ook de Nederlandse taalontwikkeling.
  • Ruimte te maken voor meertaligheid in de groep door zichtbaarheid, belangstelling en aanmoediging. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van meertalige boeken, liedjes te zingen in andere talen en in te gaan op de meertalige initiatieven van de kinderen.

Voorbeeld

  • In deze video zie je een eetmoment waarbij de jonge kind professional het gesprek aangaat met de kinderen over het kauwen van eten. Ze stelt hierbij vragen als ‘’Waarmee kauw je?’’ en ‘’Waarom kauw je?’’. Vervolgens geeft ze verdere uitleg over dat iedereen tanden heeft en het verschil tussen voortanden en kiezen. Door deze open vragen zet de jonge kind professional de kinderen aan het denken, ze wacht daarbij totdat het kind antwoord geeft voordat ze de volgende vraag stelt. Zo geeft ze de kinderen genoeg tijd om na te denken.

Tips

  • Om te delen met ouders: Op de website van Prentenboeken in alle talen kun je boeken laten voorlezen in de taal van het kind, voorlezen in het algemeen is namelijk nuttig ook als dit in de thuistaal van het kind gebeurd.
  • Er zijn ook websites waar het kind interactief kan worden voorgelezen. Hierbij wordt het boek met animaties voorgelezen aan het kind waarna er vragen worden gesteld die het kind kan beantwoorden door op het juiste plaatje te klikken. Via de bibliotheek kun je toegang krijgen tot sites waar interactief wordt voorgelezen. Doe hier eens navraag naar bij de bibliotheek.
  • Neem ook eens een kijkje op de Early Years Blog, hier staan verschillende blogs over het jonge kind, onder andere over taalontwikkeling.
  • De SLO heeft een Toolbox Meertaligheid in de kinderopvang met daarin informatie over hoe om te gaan met meertaligheid op de groep.

Meer weten?

  • Wil je weten hoe vaardig jij zelf bent in dit speerpunt? Klik dan hier.
  • Wil je meer weten over wat rijke taal precies is? Kijk dan eens op www.rijketaal.org.
  • Door het labelen van voorwerpen sluit je niet alleen aan bij het bevorderen van rijke taal, maar sluit je ook aan bij Speerpunt 4: Verantwoordelijkheid.
  • Steeds meer kinderen groeien op in een meertalige omgeving. Wil je meer weten over hoe je diversiteit in de groep op een positieve manier zichtbaar kan maken? Kijk dan eens bij Speerpunt 5: Inclusieve leeromgeving.
  • Wil je meer weten over hoe je de woordenschat van kinderen kunt vergroten tijdens het bewegen? Kijk dan eens bij Speerpunt 10: Leren met je lijf.